Wat is een metafoor?

Een metafoor is een stijlfiguur waarbij de dichter één of meer woorden in een figuurlijke betekenis gebruikt.


Toelichting op definitie

De metafoor is binnen de poëzie de meestvoorkomende vorm van beeldspraak. Wat een metafoor is, kan wellicht het best worden uitgelegd aan de hand van een voorbeeld. In de volgende zin staan drie metaforen. Deze metaforen hebben wij voor de duidelijkheid vet gemaakt.

Als student woonde ik in een zwijnenstal, maar toen mijn vriendin bij mij in kwam wonen, toverde zij ons appartement om tot een paleis.

De ik-persoon uit bovenstaande zin woonde niet letterlijk in een zwijnenstal, maar in een woning dat net zo smerig was als een zwijnenstal. Het woord zwijnenstal wordt hier in een figuurlijke betekenis gebruikt als: 'een omgeving die heel erg vies is'. Ook 'toverde' en 'paleis' worden in bovenstaande zin op figuurlijke wijze gebruikt.

TIP: Dichten doe je zo
Wil jij een goede dichter worden? Dan is Dichten doe je zo een absolute musthave.


Verschil tussen metafoor en vergelijking

De stijlfiguren metafoor en vergelijking lijken sterk op elkaar. Het verschil zit hem in de mate waarin het verband tussen twee zaken expliciet wordt gemaakt. Dit gebeurt bij een vergelijking explicieter dan bij een metafoor.

Vergelijking

In de eerste plaats worden in een vergelijking de overeenkomst tussen twee zaken altijd aangeduid met een verbindingswoord ('als' of 'dan'). Daarnaast wordt ook meestal de overeenkomende eigenschap expliciet genoemd. Een vergelijking heeft meestal de volgende structuur:

A is [eigenschap] als B.

Een voorbeeldzin met een vergelijking is:

Die mevrouw is ijdel als een pauw.

Metafoor

In een metafoor ontbreekt altijd het verbindingswoord en daarnaast blijft de overeenkomende eigenschap meestal impliciet. Een metafoor heeft vaak de volgende structuur:

A is B.

Een voorbeeldzin met een metafoor is:

Die mevrouw is een pauw.

Meer interpretatievrijheid

Merk op dat bij een metafoor meer ruimte bestaat voor interpretatie dan bij een vergelijking. Dit komt vooral omdat bij een vergelijking meestal ook de eigenschap wordt genoemd die twee zaken met elkaar gemeen hebben. Bij een metafoor blijft de bedoelde eigenschap impliciet.

In bovenstaande voorbeeld gaat het in de vergelijking expliciet om de eigenschap ijdelheid. Waarschijnlijk bedoelde de dichter bij de metafoor ook deze eigenschap, maar de lezer heeft de vrijheid om de zin te lezen met een andere eigenschap in het hoofd, bijvoorbeeld: 'Die mevrouw draagt kleren en make-up die net zo kleurrijk zijn als de veren van een pauw.'


Gerelateerd:


AANMELDEN NIEUWSBRIEF