Wat is een onomatopee
Definitie onomatopee
Een onomatopee is een klanknabootsing door middel van geschreven taal.
Toelichting definitie onomatopee
Wat een onomatopee is, wordt wellicht het beste duidelijk aan de hand van een voorbeeld. Neem het volgende gedicht van de beroemde Vlaamse dichter Guido Gezelle. In dit gedicht hebben wij de plekken vet gemaakt waar de dichter gebruikmaakt van het stijlfiguur onomatopee.
DUIVEN
Klap-klap-klap,
m'n dertien duiven
slaan hun vlerken, de ene op de aâr;
klap-klap-klap,
en henenschuiven
doen ze, van mijn dak mij daar.
Klap-klap-klap,
ze spelevaren,
rinkelroeiende, altemaal;
klap-klap-klap,
van harentaren,
ommenton, in énen haal.
Klap-klap-klap,
zij zijn daar weder;
hoort ge vlug hun vlerken slaan?
klap-klap-klap,
ze vallen neder,
betende op mijn dak, voortaan.
Klap-klap-klap,
de veren stuiven,
want hun baaike, groef en fijn,
klap-klap-klap,
m'n dertien duiven
boetende, in de zonne, zijn.
De herhaalde 'klap-klap-klap' is een klanknabootsing van het klapwieken van de vleugels van een vlucht duiven. Omdat deze klanknabootsing hier als geschreven taal bestaat, is hier sprake van onomatopee.
Wij zouden het geluid van klapwieken van vleugels ook kunnen nabootsen door met onze handen te klappen. Er is dan wel sprake van klanknabootsing, maar niet van onomatopee, omdat het geen klanknabootsing is door middel van taal.
TIP: Dichten doe je zo Wil jij leren zelf goede gedichten te schrijven? Dan is Dichten doe je zo een absolute aanrader.
LEESTIP:
Domweg gelukkig, in de Dapperstraat
De beroemdste gedichten uit de Nederlandse en Vlaamse poëzie.
TIP: Boeken Guido Gezelle
Paul Van Ostaijen
Een Nederlandstalig dichter die wel vaker gebruik maakte van het stijlfiguur onomatopee is de Vlaamse dichter Paul van Ostaijen (1896 – 1928). Heel beroemd is bijvoorbeeld het begin van zijn gedicht "BOEM Paukeslag". Dit gedicht kom eigenlijk alleen goed tot zijn recht in een voordracht of in de oorspronkelijke opmaak waarin het ooit werd gepubliceerd. Deze oorspronkelijke opmaak kan je zien in de afbeelding hieronder.
Gerelateerd:
Bronvermelding:
Het gedicht Duiven van Guido Gezelle hebben wij overgenomen uit de volgende bundel:
- Katrien Bruyland, 1999, De 100 mooiste gedichten van Guido Gezelle, Oosterhout: Deltas